‘Verduurzamen kantoren kan alleen met wortel én stok’

Dreigen helpt. Maar alleen in combinatie met verleiden. Want voor de gigantische verduurzamingsopgave in de Nederlandse kantorenmarkt heb je zowel een wortel als een stok nodig. Dat bleek tijdens het Cobouw Café in het hoofdkantoor van verzekeraar a.s.r. in Utrecht. Nieuwbouw mag overigens ook best, maar ‘niet aan de randen van de stad, alleen op een centrale plek, dichtbij een station.’

Dit bericht verscheen eerder op Cobouw.nl.

Dat je voor een gedragsverandering soms even moet dreigen met een stok bewijst ING. Algemeen directeur ING Real Estate Finance Nederland, Peter Göbel, stuurde al zijn klanten eind vorig jaar een brief waarin de bank ze vriendelijk doch dringend verzoekt hun kantoorpanden te verduurzamen. Zo niet, dan kunnen ze verdere financiering wel vergeten.

Totaalpakket

Maar het blijft niet bij dreigen alleen. Göbel: ‘Het gaat om de wortel én de stok. Wij bieden onze klanten een totaalpakket. Helpen ze met 100 procent financiering van verduurzamingsmaatregelen, begeleiden ze in subsidietrajecten en helpen ze met het maken van een plan. Maar het komt er inderdaad op neer dat als ze dit jaar niet met een verduurzamingsplan komen waarin ze aangeven hoe ze gaan verduurzamen, wij stoppen met de herfinanciering.’

Göbel had op heftige reacties van zijn klanten gerekend, maar dat viel mee. ‘Dat komt ook omdat we ze goed helpen tijdens het traject. En veel klanten snappen ook steeds beter dat het gewoon moet. Niet alleen omdat kantoren in 2023 minimaal een C-label moeten hebben, maar ook omdat ze inzien dat duurzaam vastgoed geld oplevert.’

Versnelling is ingezet

Waarop Göbel refereert aan onderzoek dat ING samen met de universiteit van Maastricht deed en waaruit blijkt dat groen vastgoed 9 tot 11 procent meer waard is, en dat groene panden bovendien 12 tot 18 procent meer huur opleveren. ‘Ik durf daarom de stelling wel aan dat onze hele portefeuille binnen 5 jaar fors verduurzaamd is. De versnelling is nu echt ingezet.’

Boudewijn Ruitenburg, Executive Commerical Director van OVG Real Estate, ziet dat ook. ‘Voor een paar tientjes per vierkante meter kun je een pand uit de jaren ‘60 van de vorige eeuw al een gigantische labelstap laten maken. Daar kun je voor isoleren, LED-verlichting aanleggen en de installaties nu eens een keer goed laten afstellen.’ Ruitenberg pleit tijdens het Cobouw Café – dat samen met het Platform Duurzame Huisvesting georganiseerd is – om voortaan all-in huur in te voeren. ‘Huur plus servicekosten. Daarmee verhoog je de prikkel voor de gebouweigenaar om te verduurzamen. Want die betaalt nu niet de energierekening, dat doet de huurder. Met een all-in prijs wordt het belang voor iedereen hetzelfde: zo min mogelijk energie gebruiken.’

Geen hoofdpijndossier

Gerben van Dijk van het Herbestemmingsteam: ‘Zo simpel is het. Het Platform Duurzame Huisvesting heeft al sinds jaar en dag een green-lease contract in de aanbieding. Daar zit dat in. Ik pleitte in Cobouw al voor verhoging van de prijs van fossiele energie en als niet alleen de huurder, maar ook de verhuurder dat gaat voelen, worden er echt wel stappen gezet.’

Roger Mol, waarnemend directeur Transacties en Projecten bij het Rijksvastgoedbedrijf, rekende snel uit dat er de komende jaren 230 panden per jaar in zijn portefeuille verduurzaamd moeten worden, wil het Rijksvastgoedbedrijf de doelstelling energieneutraal in 2050 halen. ‘Dat is een flinke uitdaging, maar geen hoofdpijndossier. Ik ga er vanuit dat de markt dat aankan. Nee, natuurlijk niet in 3 of 5 jaar. Maar als we de lifecycle momenten van gebouwen benutten, dan kan het prima.’

Beladen term

Ondanks de enorme leegstand en de nog aan te pakken vierkante meters, vindt Boudewijn Ruitenburg niet dat er voorlopig niets meer mag worden bijgebouwd. Hij pleitte vorige week zelfs voor meer nieuwbouw. ‘Nieuwbouw is een beladen term geworden, maar waar het om gaat is dat we in Nederland moderne en duurzame kantoorgebouwen krijgen. Of dat nu herbestemming of nieuwbouw is zou niet moeten uitmaken. Maar nieuwbouw kan alleen op een stationslocatie of een centrale plek. Aan de randen van de stad bouw je voor leegstand. En dat moeten we nooit meer willen.’

Bron: Cobouw