UPDATES
Praktijkvoorbeeld: Mall of The Netherlands voorzien van duurzame installaties
Dit najaar wordt het laatste bouwdeel van Westfield Mall of the Netherlands bouwkundig opgeleverd en beschikt Leidschendam-Voorburg over het grootste overdekte winkelcentrum van Nederland. Enkele inventieve oplossingen maken het ook een duurzaam gebouw. Installateur Roodenburg zorgt voor de realisatie van de wko-installatie en alle werktuigbouwkundige installaties voor dit 117.000 m2 grote complex.
Dit bericht verscheen eerder op De Techniek achter Nederland.
Westfield Mall of the Netherlands ontstaat na een transformatie van voormalig winkelcentrum Leidsenhage door vastgoedbedrijf Unibail-Rodamco-Westfield. In de jaren 1998 – 2010 trok Leidsenhage jaarlijks ruim 10 miljoen bezoekers, daarna nam dit aantal elk jaar verder af.
In de nieuwe situatie verwachten de 280 winkels, restaurants en entertainmentaanbieders 12 tot 14 miljoen bezoekers aan te trekken. Installatiebedrijf Roodenburg is verantwoordelijk voor de wko-installatie, de luchtbehandeling, de casco gasleidingen en het overkoepelende gebouwbeheersysteem.
Extra koeling met rivierwater
Voor de warmte- en koudeopslag (wko) zijn twee koudebronnen en twee warmtebronnen geboord op 205 meter diepte, waarvan elke bron 100 m3 meet. De bronnen liggen net buiten het winkelcentrum en komen samen in de wko-ruimte op de eerste verdieping.
Ook is er een koppeling gemaakt met de grote drinkwaterleiding van Dunea (met een doorsnede van 1.70 meter!) die dichtbij passeert. Dit water maakt extra koeling mogelijk. Vanuit de hoofdtechniekruimte wordt het warme en koude water door de parkeerkelder getransporteerd naar de verdeler in de kelder onder de Central Plaza. Die bevindt zich in het kruis van het 8-vormige winkelcentrum.
Winkels wisselen energie uit
Vanaf de verdeler wordt het water met ringleidingen door het winkelcentrum getransporteerd en komt het via aftakkingen in de winkels terecht, waar een afleverset aan de wand hangt. ‘Die afleversets zijn bijzonder’, vertelt projectleider Ferry van de Kamp van Roodenburg, ‘want die wisselen energie aan elkaar uit.’
‘Stel dat winkel A warmteoverschot heeft en winkel B juist wil verwarmen, dan kan de pomp in winkel B al meteen de warmte van zijn buurman benutten. Hierdoor is er meer balans tussen de bronnen, minder transportverlies en is er minder pompenergie nodig.’
De winkels maken voor de afgifte vooral gebruik van luchtverwarming. De pleinen Central Plaza, Dining Plaza en versmarkt Fresh! krijgen vloerverwarming en -koeling.
Gas om te koken
Gasloos kan het nieuwe winkelcentrum niet worden. Twee pieklast-cv-ketels vallen terug op gas voor verwarming wanneer de buitentemperatuur beneden de 10 °C zakt. Daarnaast gebruiken de grotere restaurants gas.
Van de Kamp: ‘Elke exploitant krijg een bepaald elektrisch vermogen aangeboden, maar voor de grotere volstaat dat niet. En meer elektra bieden kan niet, dat trekt het elektriciteitsnetwerk niet.’
Enorme luchtbehandelingskasten
Op het dak van het winkelcentra staan maar liefst 27 luchtbehandelingskasten die de passage, de pleinen, de winkels en de restaurants van frisse lucht voorzien. Voor de restaurants geldt dat zij luchtbehandelingskasten met koolstof- en vetfilters krijgen en roestvaststalen kanalen.
Control room en gebouwbeheersysteem
Verlichting, rolstrappen, rookschermen (bij brand), rookwarmteafvoer, nachtafsluitingen (zoals de rolhekken die winkelruimten ‘s nachts afscheiden van de bioscoop) en de toegangscontrole van de expeditiehoven worden allemaal gemonitord door het gebouwbeheerssysteem.
Vanuit de control room in het winkelcentrum kan opvolging worden gegeven aan de meldingen. Van de Kamp: ‘Met dit systeem kunnen we alles zien, ook de werking van de wko-installatie. Om die vlekkeloos te laten werken, zullen we langere tijd met het inregelen bezig zijn, want intussen sluiten steeds meer winkeliers aan op dit systeem.’
Fotografie: Paolo Bouman. Artist impression: MVSA Architects. Aan dit beeld kunnen geen rechten worden ontleend.
