Duurzaam afscheid in het groenste crematorium van Nederland

Aan de Borchsingel in Eelderwolde opende 8 februari 2018 het nieuwe Crematorium Ommeland en Stad. Vanaf het eerste schetsontwerp van het gebouw en het terrein van het nieuwe crematorium van Respectrum is rekening gehouden met het BREEAM-NL-duurzaamheidscertificaat. Door de diverse duurzame (bouw)maatregelen kan het crematorium daardoor nu pronken met BREEAM-NL Excellent.

Dit artikel verscheen eerder op De Techniek achter Nederland, tekst Leo Hoekstra.

Het plan om een echt duurzaam crematorium te bouwen lag al even op tafel, zo vertelt Marcel Bos, technisch ontwikkelaar bij BAM Bouw en Techniek. ‘Eind 2015 zijn we gestart met het opstellen van het voorlopig ontwerp. In die fase wogen wij samen met Respectrum verschillende klimaatconcepten af tegen het gewenste comfortniveau en de duurzaamheidsambitie.’

BREEAM-NL Excellent

Op basis van deze afwegingen viel de keuze op een lt-vloerverwarmingssysteem voor de basisverwarming en decentrale, omkeerbare warmtepompen voor naverwarming en koeling per ruimte. ‘Als onderdeel van BREEAM-NL deden wij toen direct een haalbaarheidsonderzoek naar de toepassing van hernieuwbare energie. Dat is nodig om aan de eisen van de BREEAM-NL Excellent-certificering te voldoen.’

Bos geeft aan dat BAM Bouw en Techniek met het idee kwam om het crematorium zo te ontwerpen en realiseren dat het aan de BREEAM-NL Excellent-eisen zou voldoen. ‘Opdrachtgever Respectrum wilde het crematorium graag een duurzame uitstraling geven. Door onze ervaring bij eerdere projecten met BREEAM-NL-certificering wisten wij dat dit duurzaamheidslabel hier goed bij aansloot. Wij hebben toen in kaart gebracht wat er voor nodig was om het gebouw en de installaties zodanig uit te voeren dat dit aan de criteria voor een BREEAM-NL Excellent zou voldoen.’

Voordelen voor het crematorium

‘Het grootste voordeel is natuurlijk dat het gebouw een aantoonbare duurzaamheidsprestatie levert’, aldus Bos. ‘Maar de opdrachtgever krijgt voor duurzame investeringen vaak ook subsidie. Daardoor is het financieel ook aantrekkelijker om het ontwerp en de realisatie op een wijze uit te voeren dat je een BREEAM NL-certificaat realiseert. Natuurlijk moet je wel redelijk wat maatregelen nemen om hieraan te kunnen voldoen, maar daar staat dus ook wat tegenover.’

Eén van de onconventionele maatregelen om aan de duurzaamheidseisen van BREEAM-NL Excellent te voldoen, is het hergebruik van de warmte die vrijkomt bij de crematies. Via een warmtewisselaar stelt crematieovenleverancier DFW Europe de restwarmte beschikbaar om te worden opgeslagen in de buffervaten van BAM Bouw en Techniek.

Deze opgeslagen restwarmte wordt vervolgens gebruikt om het gebouw te verwarmen. Regeltechnisch is dit systeem zo ontworpen dat de restwarmte direct in de buffervaten wordt geladen zodra deze beschikbaar is. ‘Hierdoor zorgt Respectrum voor een flinke reductie van de CO₂– en NO_x-uitstoot’, laat Bos weten.

Energiebesparende maatregelen

Daarnaast plaatste BAM ook zonnepanelen op het dak van het crematorium om groene elektriciteit op te wekken. Tevens voorzag BAM de hoofdwaterleiding van een lekdetectiesysteem. Dit systeem is in staat om lekkages te detecteren op basis van het stroomvolume. Hiermee beperkt BAM de gevolgen van grote waterlekkages die anders onopgemerkt blijven. BAM installeerde verder ook watermeters en energiemeters om het gebruik van de verschillende energieverbruikers te meten en om het effect en de energiebesparende maatregelen te monitoren.

Om te voldoen aan de eisen van BREEAM-NL, nam Respectrum ook maatregelen voor buiten het gebouw. Zo onderzoekt een ecoloog bijvoorbeeld welke flora en fauna er leeft op het terrein van het crematorium. En nu de bouwwerkzaamheden zijn afgerond, neemt Respectrum maatregelen zodat de dieren die oorspronkelijk op het terrein leefden zich weer op het terrein kunnen settelen. Daarnaast loost Respectrum het opgevangen regenwater in de nabijgelegen vijver om het riool te ontzien.

Foto’s: Respectrum

Bron: De Techniek achter Nederland – bekijk hier ook de video en meer foto’s.