UPDATES
Power-update voor antiek boezemgemaal Spaarndam
De inwoners van het hoogheemraadschap van Rijnland hoeven voorlopig niet bang te zijn voor natte voeten. De renovatie van het monumentale boezemgemaal uit 1845 in Spaarndam is op tijd afgerond. De dieselmotoren zijn vervangen door elektromotoren. Ook vervangt de firma Beenen de automatisering. Door deze renovatie wordt het gemaal bedrijfszekerder, makkelijker te bedienen, minder belastend voor het milieu en goedkoper in beheer en onderhoud.
Dit bericht verscheen eerder op De Techniek achter Nederland.
Het boezemgemaal in Spaarndam is 1 van de 4 grote gemalen die het water uit de polders van Rijnland afvoert naar de buitenwateren. Het is in 1845 gebouwd als stoomgemaal met schepraderen. In 1936 werden de stoommachines vervangen door dieselmotoren, maar de schepraderen zijn gebleven. Dit jaar maakten de brandstofmotoren plaats voor bedrijfszekere, zuinigere en milieuvriendelijkere elektromotoren (250 kW) met een frequentie-omvormer.
Tijdelijk op halve kracht
GMB was de hoofdaannemer van het project, met als onderaannemers machinefabriek Emmen en Beenen, dat actief is in de industriële automatisering. Beenen was verantwoordelijk voor de vervanging van de 2 motoren, de verdeelinrichtingen, schakel- en besturingspanelen, de lichtinstallatie, zwakstroominstallatie en communicatievoorziening.
Halverwege mei werd de eerste dieselmotor via het dak uit het gemaal gehesen en kwam de nieuwe elektromotor erin. Pas toen die was geïnstalleerd, ging de tweede dieselmotor eruit. Zo kon het gemaal steeds blijven werken, zij het op halve kracht. Daarom stond de renovatie gepland in de zomerperiode.
Monumentale karakter bepalend
Voor Beenen was het een bijzondere klus, vertelt Alex van Dalen, algemeen directeur. ‘Onze afdeling Infra is gewend aan modernere gemalen met een pomp. Een gemaal met schepraderen is toch anders. We moesten rekening houden met het monumentale karakter van het gebouw bij het leggen van de kabels.’
‘Daarnaast was de plaats van het gebouw bepalend voor de uitvoering. Het gemaal is alleen via smalle wegen bereikbaar en daarom moesten we elk transport met een vrachtwagen apart afstemmen. Uiteindelijk is dat allemaal goed gekomen en hebben we volgens planning kunnen opleveren.’
Nieuwe software
Het gemaal is sinds 1 september 2017 weer stand-by. Momenteel werkt Beenen aan de automatisering. Een nieuwe PLC moet de bediening van het gemaal makkelijker maken. Nu worden de beide motoren handmatig bediend via een paneel. Straks is ook beheer op afstand mogelijk.
Het gemaal in Spaarndam is het laatste boezemgemaal dat het hoogheemraadschap van Rijnland renoveert. Eerder werd de capaciteit bij de gemalen in Katwijk en Gouda al uitgebreid en werden de dieselmotoren vervangen door elektromotoren. Het beheer van elektromotoren is veiliger, goedkoper en eenvoudiger. Verder zijn deze motoren beter voor het milieu, omdat ze niet afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen.
Boezemgemaal voorlopig op orde
Hoogheemraad Sjaak Langeslag: ‘Met de renovatie van het gemaal in Spaarndam is het boezemstelsel voorlopig op orde. Ik zeg nadrukkelijk voorlopig, want de klimaatverandering gaat door. Het werk aan ons watersysteem, waarvan 1,3 miljoen mensen in de Randstad en vele bedrijven en instellingen afhankelijk zijn, is nooit af.’
